Samen met de gemeenten
Na het succesvolle jaar 2022 heeft Afvalsturing Friesland NV (werkzaam onder de handelsnaam Omrin met als belangrijkste taak het be- en verwerken van huishoudelijk afval), samen met de aangesloten gemeenten, in 2023 nog betere resultaten gerealiseerd op het gebied van hergebruik van afval en energie uit afval. Daardoor steeg de omzet van Omrin vorig jaar van 150 naar 162 miljoen euro en de netto winst van 7,8 naar 10,3 miljoen euro.
Tegenover de omzetgroei en de hogere winst, met name dankzij de hoge energieprijzen, staat - ten opzichte van het in 2022 al flink gestegen kostenniveau – een verdere stijging van de kosten door de hoge inflatie, in het bijzonder van de personeelskosten, onderhoudskosten en inkoopkosten voor elektriciteit, hulpstoffen en materialen.
"Dankzij de succesvolle combinatie van bron- en nascheiden van huishoudelijk afval realiseerden wij in 2023 met 78% het hoogste scheidingspercentage ooit (in 2022 was dat 74%)"
Meer hergebruik, minder afval per huishouden
Dankzij de succesvolle combinatie van bron- en nascheiden van huishoudelijk afval realiseerden wij in 2023 met 78% het hoogste scheidingspercentage ooit (in 2022 was dat 74%). Door onze inwoners werd minder afval aangeboden en er is minder restafval verbrand dan vorig jaar. De hoeveelheid na bron- en nascheiding resterend brandbaar residu bedroeg voor De Friese gemeenten in 2023 gemiddeld 87 kilogram per inwoner (in 2022: 102 kilogram per inwoner).
Ook nam de productie van groene energie uit restafval weer flink toe, zodat we in 2023 wederom meer waarde uit afval wisten te creëren. In 2023 werd op het Ecopark De Wierde in Heerenveen door vergisting circa 19,2 miljoen m3 biogas uit organisch restafval geproduceerd (in 2022: circa 17,5 miljoen m3).
Het zijn resultaten die passen bij onze gezamenlijke ambitie om de wereld schoner en duurzamer te maken en de circulaire economie te versnellen door minder afval en meer hergebruik. Omrin blijft investeren in duurzaamheid en innovatie om de komende jaren alle kansen tot nog meer hoogwaardig hergebruik en een nog hoger scheidingspercentage te blijven aangrijpen.
Energietransitie
Omrin speelt een belangrijke rol in de energietransitie door steeds meer groene energie uit afval te produceren in de vorm van gas, stoom en elektriciteit. Uit de organische fractie is in 2023 een hoeveelheid van circa 19,2 miljoen m3 biogas geproduceerd (in 2022: circa 17,5 miljoen m3). Circa 10% van het geproduceerde biogas is opgewerkt tot biomethaan dat wordt geleverd aan het eigen tankstation voor het eigen rijdend materieel. Het overgrote deel wordt als groengas ingevoed op het aardgasnet dat door middel van garanties van oorsprong (GvO’s) met name wordt ingezet als brandstof in het wegverkeer.
Door verbranding van het niet-recyclebare brandbaar restafval in de REC in Harlingen hebben wij in 2023 ruim 122.000 MWh elektriciteit (dit komt overeen met ruim 64.532 MWh aan groene stroom) en ruim 517.000 MWh aan nuttige warmte in de vorm van stoom geproduceerd (in 2022 bijna 126.000 MWh elektriciteit en ruim 518.000 MWh stoom).
Nieuwe aandeelhoudende gemeenten
Met de toetreding van de gemeente Aalsmeer als aandeelhouder van Omrin wordt vanaf 1 januari 2023 ook het huishoudelijk restafval van deze gemeente op Ecopark De Wierde nagescheiden en verder door ons verwerkt. Daarmee laten 17 gemeentelijke aandeelhouders in Friesland en 13 (samenwerkende) gemeentelijke aandeelhouders buiten Friesland hun huishoudelijk afval door ons bedrijf be- en verwerken.
De gemeenteraad van de Groningse gemeente Pekela heeft in december 2023 unaniem besloten om te gaan samenwerken met Omrin. Deze gemeente zal per 1 januari 2025 stoppen met bronscheiding van de plastics, metalen en drankenkartons (PMD) en vanaf die datum deze componenten uit haar huishoudelijk restafval door ons bedrijf laten nascheiden.
In 2024 zal een voorstel tot toetreding van Pekela als aandeelhouder aan de algemene vergadering worden voorgelegd.
Regionale circulaire samenwerking
In 2023 heeft Omrin verder samengewerkt in verschillende regionale communities, zoals de Vereniging Circulair Friesland, de in april 2023 opgerichte Vereniging Circulair Groningen en de Stichting Samen Circulair Heerenveen.
Op ons Ecopark De Wierde wordt volop gewerkt aan de (voorbereidingen voor de) ontwikkeling van het gebied als ´Eco Industrial Park´. In dit meerjarige project wordt deze locatie fasegewijs getransformeerd in een energieneutraal, emissievrij en klimaatadaptief bedrijfsterrein, dat als voorbeeld geldt in de regio. Rond ons Ecopark zijn we samen met de provincie, gemeente Heerenveen en duurzame partners bezig om het gebied verder te ontwikkelen als circulaire hotspot.
Grote projecten voor meer duurzame energie
Omrin blijft investeren in een duurzame, schone en eerlijke regio. We hebben in het afgelopen jaar daarom veel voorbereidend werk verricht voor de voorgenomen realisatie van twee grote Omrin-projecten waarmee de hoeveelheid duurzame energie uit afval verder kan worden vergroot: een installatie voor de verwerking van digestaat en een installatie voor het vergisten van het gft-afval.
In de tweede helft van 2023 hebben we moeten concluderen dat de beoogde digestaatverwerkingsinstallatie die in samenwerking met kartonproducent Eska in Sappemeer zou worden gerealiseerd, helaas niet haalbaar is. Intensief overleg en contacten met het bevoegd gezag maakten duidelijk dat de afgifte van de vereiste natuurvergunning nagenoeg onmogelijk bleek vanwege de stikstofbeperkende maatregelen. Alternatieven zijn nog in onderzoek.
Het traject in aanloop naar realisatie van de gft-vergistingsinstallatie ten zuidoosten van de stad Groningen heeft vertraging opgelopen omdat eerst een m.e.r.-procedure moet worden doorlopen. Daardoor zal start van de bouw en ingebruikname weliswaar in tijd opschuiven, maar de realisatie als zodanig staat niet ter discussie.
‘Blijven investeren in een duurzame, schone en eerlijke regio’
Omrin voert een actieve klimaatstrategie die is gericht op het verduurzamen van de processen en het reduceren van uitstoot van broeikasgassen in onze projecten én onze bedrijfsvoering. Zo is het aantal fossielvrije voertuigen verder toegenomen en zijn we koploper in het rijden op energie uit eigen afval. Wij blijven daarmee op regionaal niveau investeren in een duurzame, schone en eerlijke wereld.
Veiligheid
De afvalbranche is een branche waarbij we continu alert moeten zijn op de veiligheid. Omrin hanteert daarom een strikt veiligheidsbeleid met gerichte acties voor een hoge veiligheidscultuur. De gerealiseerde eindscore van 3,5 (op een schaal van 5) betekent opnieuw een verbeterstap op veiligheidsgebied, met een positie op de veiligheidscultuurladder precies tussen trede 3 (berekenend; we hebben de systemen en veiligheidsregels om alle risico’s te beheersen) en trede 4 (proactief) in. Het onderzoek in 2020 resulteerde in een eindscore van 3,2 en het onderzoek in 2018 in een eindscore van 2,9. We plukken daar samen de positieve vruchten van. Het aantal ongevallen dat verzuim tot gevolg had, is met ruim 60% gedaald tot vier ongevallen in 2023.
Financieel
- Resultatenrekening (resultaat na belasting ) €10,3 miljoen (2022: €7,8 miljoen)
- Omzet €162 miljoen (2022: 150 € miljoen)
- Solvabiliteit 42,5% (2022: 37,1%)
Van Afval Naar Grondstof
- Scheidingspercentage Friese gemeenten: 78% (2022: 74%)
- Nascheidingspercentage Scheidings- & BewerkingsInstallatie (SBI): 49,3% (2022: 43,7%)
- Minder kilo’s huishoudelijk restafval per inwoner van de provincie Friesland verbrand: van 102 naar 87 kg.